Een andere blik

In toenemende mate werken kunstenaars en ontwerpers aan organisatievraagstukken. Uit diverse onderzoeken weten we dat hun wijze van redeneren en de werkvormen en interventies die ze introduceren in zogenaamde ‘cross-overs’ in veel gevallen leiden tot succesvolle resultaten. Voorbeelden zijn: een verhoogde omzet, verbeteringen in productiviteit, interne relaties, organisatorische en persoonlijke ontwikkeling, verbeterde samenwerking, zaken meer en anders zien en activering van medewerkers.

Veel minder is echter bekend over de condities voor samenwerking tussen kunstenaars en organisaties. We merken dat daardoor vooral bij organisaties huiver is om kunstenaars te benaderen voor samenwerking vanwege onbekendheid met de mogelijkheden voor samenwerking.

Samenwerken, hoe dan?

Het onderzoek van het lectoraat Innovatief Ondernemen betreft de samenwerking tussen kunstenaars met Elisabeth-Tweesteden Ziekenhuis in Tilburg, de Academie Minerva  in Groningen,de Haagse Hogeschool en een casus van een tandtechnisch bedrijf.

De cases (interviews) werden aangevuld met een online vragenlijst om onder een grotere groep van creatieve professionals en organisaties inzicht te krijgen in de condities voor samenwerking tussen hen.

De ruim veertig organisaties en creatieve professionals uit ons onderzoek werkten succesvol samen  en heroverwegen dat zeker voor de toekomst. Zij gingen anderen voor in een redelijk onontgonnen maar kansrijke vorm van samenwerking.

Welke adviezen zijn te destilleren uit het onderzoek en de ervaringen?

  • Voor de creatieve professionals is het vooral belangrijk dat zij organisaties tegemoet treden vanuit een open kunstenopvatting (‘de organisatie is het materiaal’) en hun onafhankelijkheid bewaken om hun waarnemingen en interventies te kunnen doen.
  • Organisaties moeten vooral vertrouwen op een open proces en een resultaat dat zich pas gaandeweg vormt. En dit faciliteren door medewerkers vanaf het begin te betrekken, vertrouwen te geven  en te informeren. En vooral vooraf met elkaar de aanleiding van een project, de duur van de samenwerking, de visie en benadering helder te maken.
  • Tenslotte lijkt de inzet van een intermediair voor deze vorm van samenwerking een succesfactor om tot een goede match van de organisatievraag met de kwaliteiten van een creatieve professional te komen of waar nodig tijdens het proces van samenwerken te faciliteren.  Schroom dus niet, ga samen aan de slag en er zullen mooie dingen ontstaan!

Methode van onderzoek

Deze vragenlijst werd verspreid onder dertig Nederlandse organisaties en dertig creatieve professionals die ervaring hebben met deze vorm van samenwerking. Eenenveertig respondenten vulden de vragenlijst in. 46% van hen betrof kunstenaars of ontwerpers, 44% vertegenwoordigde profit-organisaties en 72% van de organisaties had meer dan 100 werknemers in dienst. 83% van de respondenten had eerdere ervaringen met deze vorm van samenwerking. 69% van de kunstenaars betrof theatermakers en 34% van hen werkt in de beeldende kunst. En 15% van hen vertegenwoordigde een ontwerpdiscipline zoals architectuur of product design. Een aantal is opgeleid in meerdere disciplines.

 

Voor meer informatie, mail naar steven.degroot@zuyd.nl